Tweet deze blogpost

Weer een nieuwe werkweek. Halverwege deze week hebben we er bij elkaar opgeteld twee volle werkweken op zitten, wat betekent dat we dan op de helft zijn. Wat gaat de tijd toch snel zeg, dus laten we daar nog maar niet over nadenken.  

De maandag heeft Arie dagdienst, dus van 8 tot 17 en Jos een late dienst in sectie B, wat betekent dat hij van 10 tot 19 moeten werken. De rest van de groep heeft net als Arie een dagdienst, met zijn drieën hebben wij eigenlijk altijd dagdiensten, alleen Arie en Jos hebben wisselende werktijden. Als je nu kijkt naar de dagen dat we gewerkt hebben is te zien dat de werkzaamheden vooral herhalend zijn. Er moet dagelijks senses gedaan worden, mensen moeten dagelijks gehoust of rehoust worden en ook zijn er iedere dag dokterticktets uit te delen. Of het dan saai is, vaak niet. De afwisseling van deze werkzaamheden, maar vooral het contact met de mensen houdt de werkzaamheden levendig en interessant.

Vorige week vertelden we dat we een Afghaanse vrouw met haar twee zoons van een klein tentje mochten verhuizen naar een rubhole. Vandaag werden we weer door de oudste zoon geroepen ‘hey my friend, I started a new shop!’. Na een praatje wordt er door hem op aangedrongen om van zijn bolani (traditioneel Afghaans eten) die hij verkoopt te proeven en thee met hem te drinken. Het is fantastisch om te zien hoe deze mensen weer een bezigheid vinden en zo in deze slechte situatie er nog het beste van proberen te maken.  

Omdat Jos nog het een en ander voor zijn studie moet doen is hij de dinsdag en woensdag vrij. Arie is zoals we ondertussen gewend zijn weer in sectie B aan het werk. Vandaag wordt er in de sectie een feestje gevierd, want vijf van deze minderjarige jongens mogen naar Zwitserland. Er is muziek, er wordt gedanst, gestoeid, maar er rollen ook tranen over de wangen van deze stoer lijkende jongens. Na maanden met elkaar op een kamer geleefd te hebben wordt je nu van je vrienden gescheiden en mogen er een paar naar een goede plek en blijft de rest in kamp Moria achter met de vraag wanneer zij mogen vertrekken.

Er is vandaag best veel werk te verzetten, dus gaan we alleen het kamp in en niet in tweetallen. Er zijn 102 new arrivals, die allemaal een plekje moeten hebben wat voorbereid moet worden en waar deze mensen naar toe gebracht moeten worden. Een drukke dag dus waarin er veel senses gedaan moet worden om lege plekjes te vinden, waarna deze mensen vandaag en morgen gehoust kunnen worden. Ook wordt er vandaag weer gerehoust, mensen uit een tent of structure een betere plek aanbieden, omdat zij om de een of andere reden tot de extra kwetsbaren behoren. Vanmiddag mag ik een stel uit hun structure halen en ze een plekje in een levelroom (veiligste plekken in het kamp, klein kamertje in een soort isobox) aanbieden. De man (25 jaar) verteld dat zijn vrouw (18 jaar) hoogzwanger is en ze volgende week moet bevallen, dus dat ze naast hun kamer wel een toilet en douche willen hebben. Helaas zit dit er niet in, want de douches en toiletten zijn alleen bereikbaar via de buitendeur en zijn twee deuren verder te vinden. Dan besluiten ze om in hun structure te blijven, wetend dat de consequentie is als ze dit aanbod afslaan ze geen nieuwe kans op een betere plek meer hebben. Dit stel slaapt liever op een paar pallets, omdat het daar rustiger is met kinderen en andere mensen dan dat ze voor de veilige plek gaan.

De woensdag zijn zowel Arie als Jos vrij. Door wat achterstallig papierwerk moet het merendeel van de vrijwilligers zich eerst nog melden in Mytilini (zelf had ik dit met de kerst al gedaan, zodat ik niet nog een keer hoefde) voordat zij het kamp in mogen. Daardoor beginnen we de dag met een handje vol vrijwilligers en wordt de overige circa drie kwart na een paar uur verwacht. Dat betekent dat de vaste vrijwilliger voor het infopoint er nog niet is en ik deze taak voor de eerste paar uurtjes op mij mag nemen. Dan komen de vragen, al dan niet met behulp van een vertaler; de airco in onze iso doet het niet, kan je die repareren? Mijn vrouw heeft astma, is er nog een plekje in een iso voor ons beschikbaar? De buurman in de familietent zorgt voor problemen, nu wil ik met de andere buurman verhuizen. Mijn vriend is net aangekomen, kan je hem bij mij in de structure registreren? En nog tal van andere vragen die deze mensen bezighouden en waar ze bij ons een antwoord op verwachten te krijgen.

Zodra de andere vrijwilligers in het kamp zijn gearriveerd worden de gewone werkzaamheden ook weer opgepakt en gaan we weer housen en sensen. Helaas gaat een van de coördinatoren ziek naar huis, waardoor de helft van de dag uit wachten bestaat, om steeds even te overleggen over de werkzaamheden waar je mee bezig bent. De keerzijde van dit wachten is dat we ons wat meer kunnen inleven in de mensen in het kamp die hier maanden of zelfs jaren moeten wachten voor ze überhaupt weten of ze Europa in mogen of terug worden gestuurd en de uren die per dag worden gewacht in de foodline. Er wordt ongeveer twee uur per maaltijd in de rij gewacht voordat je je eten hebt als vluchteling. Hoe de foodline er uitziet? Het is een lange rij mannen, de vrouwen hebben een eigen foodline die vele malen korter is, omdat de vaders het eten voor het hele gezin halen, die als een kudde dieren wordt behandeld en de politie hen met een hoop geschreeuw en zwaaiende wapenstokken netjes in de rij probeert te houden. Het eind van de rij lijkt alsof je een kudde dieren de slachterij in jaagt. Via een raampje geven ze hun papieren af en krijgen ze die weer terug samen met een tasje met het eten voor hun gezin.  

De week vliegt voorbij, want het is alweer donderdag. Arie en Jos vermaken zich vandaag weer in sectie B, Elise en Jannie gaan samen op pad om senses en housing te doen en zelf mag ik de dag vullen met kleine onderhoudswerkzaamheden en het voorbereiden daarvan. De ochtend alleen op stap en in de middag samen met Jannie alle iso’s controleren of zij een grendel aan de binnenkant van de deur hebben, zodat de deur ’s nachts van binnenuit op slot kan, om de mensen binnen wat meer bescherming te bieden dan dat ze zonder grendel hebben. Met het controleren van de deuren komen de bewoners gelijk met tal van andere problemen; niet werkende elektra, een kapotte airco, ingegooide ramen of zelfs iemand waar de motor uit de airco was gestolen. De lijst die ontstaan is met deze controle is de voorbereiding voor misschien wel volgende week om de ontbrekende grendels op de deuren te kunnen monteren. De mensen die je ook vandaag weer ontmoet zijn onwijs blij met de hulp die ze krijgen en dat wij ons best doen om hen een zo veilig mogelijke plek te geven. Wat tot gevolg heeft dat we weer bij iemand op de thee worden uitgenodigd en wordt de verwachting uitgesproken dat we de lunch met hen nuttigen door de zojuist gebakken bolani te eten. Het is mooi om te zien hoe deze mensen hun gastvrijheid vast houden, zelfs als ze nog nauwelijks iets hebben, maar als je al gegeten hebt is het wat lastig. Bij het beleeft afslaan van meer eten wordt er gewoon gezegd dat je nog best wat kan groeien, we zijn nog niet zo groot en breed als de man in het gezin. Met een hoop gelach en ondersteunende gebaren kunnen we hen dan toch duidelijk maken dat er grenzen zijn en we weinig behoefte hebben om uit elkaar te knallen door te veel te eten.  

En ja, dan zitten we alweer op de vrijdag, voor sommigen van ons de laatste werkdag van de week en voor Arie en Jos gewoon een dag net als de andere. Omdat het weer vrijdag is zijn er door Jannie weer douchetickets uit te delen. Gelukkige vrouwen en kleine kinderen, omdat zij volgende week op een veilige plek kunnen douchen en even uit de ellende van het kamp zijn. Elise maakt de mensen blij door luiers uit te delen aan hen die dat met hun kaartje komen ophalen.

Eigenlijk is het een vrije dag voor Arie, maar er moet nog een klus gedaan worden bij new arrivals en daar geeft Arie graag zijn vrije dag voor op. Samen met Arie en André (een andere Nederlander, die er via stichting Christian Refugee Relief voor in ieder geval een half jaar is) is dit onze klusdag en gaan we bij new arrivals aan de slag. Het probleem is dat er door sommigen af en toe eens wordt ingebroken in de opslag en er dan spullen worden meegenomen, zoals dekens en slaapzakken. Om dit te voorkomen moeten we een wand geheel bekleden met houden platen. Een mooie klus om de vrijdag mee te vullen en zo de spullen die hier opgeslagen moeten worden te beschermen.  

En of je dan wil of niet, het weekend staat gewoon weer voor de deur voor het merendeel van ons. Arie en Jos werken de zaterdag gewoon in sectie B, er moet tenslotte iemand zorg dragen voor deze jongens. En de rest van de groep houdt het bij een ontspannen zaterdag met een bezoekje aan het Olive wood house in Pamfila en het Moni Agiou Rafail klooster en de zondag luisteren we weer heerlijk mee met een Nederlandse kerkdienst, ideaal dat die live worden uitgezonden en hier ook te zien zijn.  

Hoe lang we nog blijven? Daar hebben we het liever nog niet over, al is de realiteit dat voor ons, behalve voor Elise die wat langer blijft, onze laatste volle werkweek is aangebroken. Nog anderhalve week en dan zijn we weer genoodzaakt huiswaarts te keren.

Deze werkweek begin Jos met een vrije dag, Arie in sectie B, Elise bij het infopoint, Jannie bij de luiers en Gerben pakt het sensen en housen weer op. Helaas hebben we vandaag weer new arrivals, 44 mensen die de oversteek vanuit Turkije hebben gehaald en hun quarantaine op het strand hebben uitgezeten. 44 mensen dus die we een plekje moeten geven. De werkzaamheden van de laatste dagen vorige week brachten niet echte verhalen met zich mee, maar deze maandag des te meer.

Zo begin ik met het controleren van een aantal families die een ticket hebben gekregen om naar Athene te vertrekken. Een van de families bestaat uit 9 gezinsleden en hebben een hele isobox voor hun gezin. Na de controle en herinnering aan deze families mag ik een familie van 10 personen de zojuist genoemde iso aanbieden. Enkele van de kinderen (7 in de leeftijd van 0-17) voeren een vreugdedansje uit, omdat ze van een structure naar een iso mogen en ook de oma (68 jaar) heeft een stralende lach op haar gezicht als ze begrijpt dat ze naar een iso gaan verhuizen en ze een hele iso tot hun beschikking krijgen. Dit is het mooiste werk wat er in het kamp te doen is, mensen echt gelukkig maken met een betere en veiligere plek om te wonen. Als deze mensen hun stucture verlaten moeten zij hem binnen een week afbreken, anders wordt het door ons gedaan. Zo voorkomen we dat iedereen op eigen gelegenheid gaat verhuizen en er niemand meer te vinden is. Afbreken vinden ze echter niet zo een goed idee. Hun familielid woont in de aangrenzende structure, maar die staat eigenlijk gedeeltelijk in de doorgang, dus dan de vraag of dat familielid naar hun structure mag verhuizen en zijn structure wordt afgebroken. Dat blijkt geen probleem te zijn en zo hebben we twee gelukkige families in korte tijd.

Met het sensen kom je af en toe ook opvallende dingen tegen. Zo worden bij het controleren van een iso de papieren van de bewoners getoond. Een van de mannen staat echter niet op onze lijst van in deze iso geregistreerde personen. Na wat navraag bij de vrouw gedaan te hebben blijkt dit haar echtgenoot te zijn, maar zo staan ze niet in het systeem geregistreerd en ze zijn ook ruime tijd na elkaar in het kamp gearriveerd. Hoe zit het dan? Dan vertelt de vrouw dat ze hier in het kamp zijn getrouwd, maar omdat ze nog geen ID-kaart hebben kan dat nog niet geregistreerd worden. Dus zijn ze wel getrouwd in de praktijk, alleen nog niet op papier. Nou mevrouw, dan mag uw man officieel niet in deze iso wonen en we kunnen hem zonder trouwpapieren ook niet hier registreren. Maar we zijn echt getrouwd en ik ben ook zwanger van hem. Al met al een situatie waar ik niet perse voor zou kiezen, maar de liefde in niet zo gebonden aan omstandigheden blijkt maar weer.

De meeste mensen zijn niet zo blij met een plekje in een tent, die met meerdere families wordt gedeeld, die ze van ons krijgen als ze als new arrival aankomen. Vandaag moest ik echter een man met zijn vrouw en dochtertje een plekje in een tent aanbieden. Met zijn drieën zouden ze een kwart van een tent krijgen en woonden er al twee andere families in de tent. Onderweg naar de tent verteld de man me dat in Afghanistan een groot bedrijf had en een mooi huis met een grote tuin, maar dat de regering hem het leven zo moeilijk maakte dat er geen andere optie was dan het land te verlaten. ‘Ik had nooit van mijn leven kunnen bedenken dat ik met mijn gezin in een tent zou moeten leven. Maar ik ben ontzettend blij dat jullie ons zo goed mogelijk proberen te helpen. Vroeger was ik altijd degene die anderen hielp, maar nu helpen jullie mij.’ Dit was de eerste persoon in 3 weken die dankbaar was met de plek in een tent. Een plek waar je geen mens wil laten leven, maar omdat er geen betere plekken zijn heb je geen keus dan met pijn in je hart hen toch deze plek te geven.

Zoals jullie ondertussen aardig hebben gezien gebeuren er een hoop dingen in het kamp en wisselen zowel het positieve en het negatieve elkaar continue af. Vandaag is een dag met vooral positieve verhalen, zo ook de laatste van deze dag. Vorige week moest ik een 20-jarige jongen uit een structure wegsturen, die mij de huid vol schold, omdat hij niet accepteerde dat zijn plekje werd afgepakt. Vandaag kwam hij naar me toe en vroeg hij of ik hem herkende. Uiteraard herkende ik hem. Zijn gezicht vergeet ik niet meer en ook de tattoo op zijn arm niet. Twee weken geleden kwam ik hem ook tegen en viel de tattoo mij op. ‘Je bent voor altijd in mijn gedachten’ met daaronder de naam van zo bleek zijn vriendin, die omgekomen was. Nog maar 20 jaar en dan al zoveel leed meegemaakt, je vriendin verloren en je familie en land achtergelaten en alleen in een vreemd land wachten of je mag blijven of niet. Zoals ik vorige week tegen je deed was echt niet goed, zo zegt hij me. Ik zit nu al zolang in het kamp en er zijn momenten dat ik echt gek in mijn hoofd wordt. Ik wil je echt mijn excuses aanbieden en hoop nooit meer zo te reageren. Hoe begrijpelijk is het dat zo een jongen op deze manier reageert. En wat is er dan heerlijker om te zeggen dat je hem enigszins begrijpt en hem graag wil vergeven. Dat zorgt ervoor dat hij me om mijn nek vliegt en me een stevige knuffel geeft en een aantal keer dankjewel zegt en nogmaals zijn excuses aanbiedt.  

De dinsdag werken we alle vijf. Arie en Jos zoals gebruikelijk in sectie B, Elise bij het infopoint en Jannie en Gerben met housen en sensen. De dag verloopt eigenlijk heerlijk rustig zonder gekke dingen, totdat er na de lunch dikke rookwolken buiten het kamp zichtbaar zijn. Even de shift-coördinator erbij halen om de situatie te beoordelen. Hij gaat de politie in het kamp waarschuwen, zodat die de brandweer in kunnen lichten. Aan mij de vraag om samen met een andere vrijwilliger beide een brandblusser mee te nemen en te gaan inspecteren hoe groot de brand is en of het gevaar oplevert voor het kamp. Eindelijk bij de brand aangekomen zien we dat er een paar olijfbomen in de brand staan en het gras eromheen beetje bij beetje verkoolt. De brandweer arriveert ondertussen ook, maar het zijn Grieken, dus werken ze ook met dat tempo. Dan handelen wij maar en blussen wij in eerste instantie de bomen. Nadat onze blussers leeg zijn is de brandweer ook eindelijk zover om de waterslang open te zetten. Met enige verbazing kijken de andere vrijwilliger en ik elkaar aan; met deze waterdruk geven wij thuis de tuin water en daar wil je hier een brand van een paar vierkante meter mee blussen? Gelukkig hebben ze genoeg water bij zich om de brand te blussen en kunnen wij weer terug het kamp in.

Terug in het kamp gaan we weer verder met senses en worden we weer voor de thee uitgenodigd door de man die wij een tijdje terug samen met zijn moeder en broer in een rubhole een plekje konden aanbieden. Nu vertelt hij dat zijn moeder en broer een blauw stempel in hun ausweis (legitimatiepapier) hebben gekregen en hij een rode. De blauwe betekent dat hun casus is geaccepteerd en ze binnenkort door mogen naar Athene. De rode die hij heeft gekregen betekent dat zijn casus is afgewezen en hij dus niet door mag. Hij kan nog een poging wagen om in hoger beroep te gaan, maar als dat niet lukt wordt hij zonder pardon Europa weer uitgezet. Hij vraagt ons hoe het kan dat ze een gezin splitsen door dit te doen. Wij begrijpen het ook niet en kunnen hem ook alleen maar zeggen dat we het heel vreemd vinden en dat dit niet zou mogen kunnen. Blijkbaar kan het in Europa wel, maar er zijn wel meer dingen waar we onze vraagtekens bij zetten en wat zonder weerstand in Europa gebeurd, dus dit zal er ook wel zo een van zijn.